Aldactone
Spironolactone ကို သွေးတိုးနှင့် နှလုံးရောဂါ ကုသရန် အသုံးပြုသည်။ သွေးပေါင်ချိန်ကို လျှော့ချပေးခြင်းသည် လေဖြတ်ခြင်း၊ နှလုံးတိုက်ခိုက်ခံရခြင်းနှင့် ကျောက်ကပ်ဆိုင်ရာ ပြဿနာများကို ကာကွယ်ပေးသည်။ ပိုလျှံနေသော အရည်များကို ဖယ်ရှားပြီး အသက်ရှူလမ်းကြောင်းဆိုင်ရာ ပြဿနာများကဲ့သို့ လက္ခဏာများ ပိုမိုကောင်းမွန်စေခြင်းဖြင့် အချို့သော အခြေအနေများ (ဥပမာ နှလုံးရောဂါ၊ အသည်းရောဂါ) ကြောင့် ဖြစ်သော ရောင်ရမ်းခြင်း (edema) ကို ကုသရာတွင်လည်း အသုံးပြုပါသည်။ ဤဆေးကို ခန္ဓာကိုယ်တွင် ဖြစ်ပေါ်နေသော အခြေအနေများကို ကုသရာတွင်လည်း အသုံးပြုပါသည်။ သဘာဝပစ္စည်းအများစု (aldosterone)။Spironolactone ကို “ရေဆေး” (potassium-sparing diuretic) ဟုလူသိများသည်။
GENERIC NAME(S): SPIRONOLACTONE
အသုံးပြုပုံ | ဘေးထွက်ဆိုးကျိုး | ကြိုတင်သတိထားရန် | ဓာတ်ပြုမှု | ကုသမှု
အသုံးပြုပုံ
သင့်ဆရာဝန်ညွှန်ကြားသည့်အတိုင်း ဤဆေးကို ပါးစပ်ဖြင့်သောက်ပါ။ ဗိုက်အောင့်နေရင် အစာ ဒါမှမဟုတ် နို့နဲ့သောက်ပါ။ ဆီးသွားရန်အတွက် ညအိပ်ရာထခြင်းမှ ကာကွယ်ရန် နေ့ခင်းဘက် (ညနေ ၆ နာရီမတိုင်မီ) တွင် စောစောသောက်ရန် အကောင်းဆုံးဖြစ်သည်။ သင့်တွင် မေးခွန်းများရှိပါက သင့်ဆရာဝန် သို့မဟုတ် ဆေးဝါးကျွမ်းကျင်သူနှင့် တိုင်ပင်ပါ။
အကယ်၍ သင်သည် ဤဆေး၏အရည်ပုံစံကို အသုံးပြုနေပါက ဆေးမထိုးမီ ပုလင်းကို ကောင်းစွာလှုပ်ပါ။ အထူးတိုင်းတာကိရိယာ/ဇွန်းဖြင့် ဆေးပမာဏကို ဂရုတစိုက်တိုင်းတာပါ။ မှန်ကန်သောဆေးကို မရရှိနိုင်သောကြောင့် အိမ်သုံးဇွန်းကို မသုံးပါနှင့်။ သင်သည် ဤဆေး၏အရည်ပုံစံကို အစားအသောက်ဖြင့်ဖြစ်စေ မပါဘဲ သောက်နိုင်သော်လည်း နည်းလမ်းတစ်ခုကို ရွေးချယ်ပြီး ဆေးတိုင်းနှင့် တူညီသောနည်းလမ်းဖြင့် သောက်ရန် အရေးကြီးပါသည်။
ဆေးပမာဏသည် သင့်ကျန်းမာရေးအခြေအနေနှင့် ကုထုံးအပေါ် တုံ့ပြန်မှုအပေါ် အခြေခံသည်။ ကလေးများတွင်၊ သောက်သုံးသောပမာဏသည်လည်းခန္ဓာကိုယ်အလေးချိန်ပေါ် မူတည်.
အကျိုးကျေးဇူးအများဆုံးရရှိရန် ဤဆေးကို ပုံမှန်သောက်ပါ။ ညွှန်ကြားထားသည့်အတိုင်း နေ့စဉ် တစ်ချိန်တည်းတွင် အသုံးပြုရန် မမေ့ပါနှင့်။ နေကောင်းနေရင်တောင် ဒီဆေးကို ဆက်သောက်ပါ။ သွေးတိုးရှိသူအများစုသည် ဖျားနာခြင်းမရှိပါ။
ဒီဆေးကို ညွှန်ကြားတဲ့အတိုင်း အတိအကျသောက်ပါ။ သင်၏ဆေးပမာဏကို တိုးမြှင့်ခြင်း၊ ညွှန်ကြားသည်ထက် မကြာခဏသောက်ခြင်း သို့မဟုတ် သင့်ဆရာဝန်နှင့် ဦးစွာတိုင်ပင်ခြင်းမရှိဘဲ ဤဆေးကို မသုံးဘဲ ရပ်ပါ။ ဆေးကို ရုတ်တရက် ရပ်လိုက်တာနဲ့ သင့်အခြေအနေ ပိုဆိုးလာနိုင်ပါတယ်။
သင့်အခြေအနေပိုဆိုးလာပါက သင့်ဆရာဝန်အား အသိပေးပါ (ဥပမာ- သင့်ပုံမှန်သွေးပေါင်ချိန်ဖတ်ခြင်း) တိုးလာသည်ကို သင်သတိပြုမိပါ။
ဘေးထွက်ဆိုးကျိုး
အိပ်ငိုက်ခြင်း၊ မူးဝေခြင်း၊ ပေါ့ပါးခြင်း၊ ဗိုက်အောင့်ခြင်း၊ ဝမ်းပျက်ခြင်း၊ ပျို့ချင်ခြင်း၊ အော့အန်ခြင်း သို့မဟုတ် ခေါင်းကိုက်ခြင်းတို့ ဖြစ်နိုင်ပါသည်။ ဦးခေါင်းပေါ့ပါးမှုကို လျှော့ချရန် ထိုင်နေရာမှ ထသောအခါ ဖြည်းညှင်းစွာထပါ။ ဤအကျိုးသက်ရောက်မှုများသည် ကြာရှည်လာပါက သို့မဟုတ် ပိုဆိုးလာပါက သင့်ဆရာဝန် သို့မဟုတ် ဆေးဝါးကျွမ်းကျင်သူထံ ချက်ချင်းအကြောင်းကြားပါ။
သင့်တွင် ပြင်းထန်သော ဘေးထွက်ဆိုးကျိုးများ ရှိပါက- မရပ်မနား ပျို့/အန်ခြင်း၊ ရေငတ်ခြင်း၊ ကျောက်ကပ်ဆိုင်ရာ ပြဿနာများ (ဥပမာ ဆီးပမာဏ ပြောင်းလဲခြင်း)၊ စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာ/ စိတ်ဓာတ် ပြောင်းလဲခြင်း၊ ပုံမှန်မဟုတ်သော ပင်ပန်းနွမ်းနယ်ခြင်း/ အပါအဝင်၊ အားနည်းခြင်း၊ ကြွက်သားကျုံ့ခြင်း၊ ရာသီလာခြင်း၊ ရင်သားနာကျင်ခြင်း၊ အမျိုးသားများတွင် ရင်သားကြီးထွားခြင်း (gynecomastia)၊ လိင်အင်္ဂါဆိုင်ရာ ပြဿနာများ၊ ရောဂါပိုးဝင်ခြင်းလက္ခဏာများ (လည်ချောင်းနာခြင်း၊ အဖျားတက်ခြင်း)၊ ပြင်းထန်သော အစာအိမ်/ဝမ်းဗိုက်နာခြင်း၊ အော့အန်ခြင်းများ၊ ကော်ဖီမှုန့်၊ ဆီးမည်းရောင်၊ မျက်လုံး/အရေပြား အဝါရောင်၊ ပွန်းပဲ့/သွေးထွက်လွယ်တဲ့ပုံပါပဲ။
ဤဆေးသည် အထူးသဖြင့် ကျောက်ကပ်ပြဿနာရှိသော လူနာများတွင် ပိုတက်စီယမ်ပမာဏ မြင့်မားစေနိုင်သည်။ မကုသပါက ပိုတက်စီယမ်ပမာဏ အလွန်များပါက အသက်ဆုံးရှုံးနိုင်သည်။ အောက်ဖော်ပြပါ ပြင်းထန်သော ဘေးထွက်ဆိုးကျိုးများ- နှလုံးခုန်နှေးခြင်း/မမှန်ခြင်း၊ ကြွက်သားများ အားနည်းခြင်းတို့ကို သတိပြုမိပါက သင့်ဆရာဝန်ထံ ချက်ချင်းအကြောင်းကြားပါ။
ဤဆေးကို အလွန်ပြင်းထန်သော ဓာတ်မတည့်မှုတုံ့ပြန်မှုသည် ရှားပါသည်။ သို့ရာတွင်၊ ပြင်းထန်သော ဓာတ်မတည့်မှု လက္ခဏာများ သတိပြုမိပါက ဆေးအကူအညီ ချက်ချင်းရယူပါ- အနီကွက်များ၊ ယားယံခြင်း/ရောင်ရမ်းခြင်း (အထူးသဖြင့် မျက်နှာ/လျှာ/လည်ချောင်း)၊ ပြင်းထန်စွာ မူးဝေခြင်း၊ အသက်ရှူရခက်ခဲခြင်း။
ဤသည်မှာ ဖြစ်နိုင်ချေရှိသော ဘေးထွက်ဆိုးကျိုးများ၏ စာရင်းအပြည့်အစုံမဟုတ်ပါ။ အထက်တွင်ဖော်ပြထားသော အခြားသက်ရောက်မှုများကို သတိပြုမိပါက သင့်ဆရာဝန် သို့မဟုတ် ဆေးဝါးကျွမ်းကျင်သူထံ ဆက်သွယ်ပါ။
ကြိုတင်သတိထားရန်
ဤဆေးကို အသုံးမပြုမီ၊ အထူးသဖြင့် ကျောက်ကပ်ပြဿနာများ၊ အသည်းပြဿနာများ၊ မကုသရသေးသော သတ္တုဓာတ်မညီမျှမှု (ပိုတက်စီယမ်များသော၊ ဆိုဒီယမ်နည်းခြင်း)၊ adrenal gland လုပ်ဆောင်မှု ကျဆင်းခြင်း (Addison’s disease) တို့ကို မသုံးမီ သင့်ဆရာဝန် သို့မဟုတ် ဆေးဝါးကျွမ်းကျင်သူကို ပြောပြပါ။
ခွဲစိတ်မှုမပြုလုပ်မီ သင်အသုံးပြုသည့် ထုတ်ကုန်များ (ဆေးညွှန်းဆေးများ၊ ညွှန်းမထားသောဆေးဝါးများနှင့် ဆေးဖက်ဝင်အပင်များ အပါအဝင်) သင့်ဆရာဝန် သို့မဟုတ် သွားဆရာဝန်ကို ပြောပြပါ။
ဤဆေးသည် သင်၏ ပိုတက်စီယမ်အဆင့်ကို တိုးစေနိုင်သည်။ ပိုတက်စီယမ် ဖြည့်စွက်စာများ သို့မဟုတ် ပိုတက်စီယမ်ပါရှိသော ဆားအစားထိုးပစ္စည်းများကို အသုံးမပြုမီ သင့်ဆရာဝန် သို့မဟုတ် ဆေးဝါးကျွမ်းကျင်သူနှင့် တိုင်ပင်ပါ။ ငှက်ပျောသီး၊ ခရမ်းချဉ်သီး၊ အာလူးနှင့် ဆားနည်းသောနို့ကဲ့သို့ ပိုတက်စီယမ်များသောအစားအစာများကို ကန့်သတ်ပါ။ အကြံပြုချက်များအပါအဝင် အသေးစိတ်အချက်အလက်များအတွက် သင့်ဆရာဝန် သို့မဟုတ် ဆေးဝါးကျွမ်းကျင်သူနှင့် တိုင်ပင်ပါ။
ဤဆေးသည် သင့်အား မူးဝေခြင်း သို့မဟုတ် ငိုက်မျဉ်းစေနိုင်သည်။ အရက် သို့မဟုတ် ဆေးခြောက် (ဆေးခြောက်) သည် သင့်ကို ပို၍ မူးဝေခြင်း သို့မဟုတ် ငိုက်မျဉ်းစေနိုင်သည်။ အန္တရာယ်ကင်းစွာ မဆောင်ရွက်နိုင်မချင်း ကားမောင်းခြင်း၊ စက်ယန္တရားများ အသုံးပြုခြင်း သို့မဟုတ် သတိထားရန် လိုအပ်သည့် မည်သည့်အရာကိုမဆို မလုပ်ပါနှင့်။ အရက်ယမကာများကို ကန့်သတ်ပါ။ ဆေးခြောက် (ဆေးခြောက်) သုံးစွဲနေပါက သင့်ဆရာဝန်နှင့် ဆွေးနွေးပါ။
အထူးသဖြင့် ပိုတက်စီယမ်အပေါ်သက်ရောက်မှုများ (ဘေးထွက်ဆိုးကျိုးများကဏ္ဍကိုကြည့်ပါ) သက်ကြီးရွယ်အိုများသည် ဤဆေး၏ဘေးထွက်ဆိုးကျိုးများကို ပို၍အကဲဆတ်နိုင်သည်။
ကိုယ်ဝန်ဆောင်ကာလတွင် ဤဆေးကို ရှင်းရှင်းလင်းလင်း လိုအပ်မှသာ အသုံးပြုသင့်သည်။ အန္တရာယ်များနှင့် အကျိုးကျေးဇူးများကို သင့်ဆရာဝန်နှင့် ဆွေးနွေးပါ။
ဤဆေးသည် မိခင်နို့ထဲသို့ ရောက်သွားသော်လည်း နို့စို့ကလေးငယ်ကို ထိခိုက်မှုမဖြစ်နိုင်ပါ။ နို့မတိုက်မီ သင့်ဆရာဝန်နှင့် တိုင်ပင်ပါ။
ဓာတ်ပြုမှု
ဤဆေးနှင့် ဓါတ်ပြုနိုင်သည့် ထုတ်ကုန်အချို့တွင်- လီသီယမ်၊ သွေးထဲတွင် ပိုတက်စီယမ်အဆင့်ကို တိုးစေသော ဆေးဝါးများ (ဥပမာ amiloride၊ cyclosporine၊ eplerenone၊ tacrolimus၊ triamterene၊ drospirenone ပါဝင်သော ပဋိသန္ဓေတားဆေးများ)။
အချို့သော ထုတ်ကုန်များတွင် သင့်သွေးပေါင်ချိန်ကို တိုးစေနိုင်သည် သို့မဟုတ် သင့်ရောင်ရမ်းမှုကို ပိုဆိုးစေသည့် ပစ္စည်းများပါရှိသည်။ သင်အသုံးပြုနေသော ထုတ်ကုန်များကို သင့်ဆေးဝါးကျွမ်းကျင်ကို ပြောပြပြီး ၎င်းတို့ကို မည်ကဲ့သို့ ဘေးကင်းစွာ အသုံးပြုရမည်ကို မေးမြန်းပါ (အထူးသဖြင့် ချောင်းဆိုး၊ အအေးမိသည့် ထုတ်ကုန်များ၊ အစားအသောက်ဆိုင်ရာ အထောက်အကူများ၊ သို့မဟုတ် Ibuprofen/naproxen ကဲ့သို့သော NSAIDs များ)။
ဤဆေးသည် အချို့သောဓာတ်ခွဲခန်းစစ်ဆေးမှုများ ( digoxin သို့မဟုတ် cortisol အဆင့်များအပါအဝင်) တွင် မှားယွင်းသောစစ်ဆေးမှုရလဒ်များကို ဖြစ်စေနိုင်သည်။ ဓာတ်ခွဲခန်းဝန်ထမ်းများနှင့် သင့်ဆရာဝန်များအားလုံးသည် ဤဆေးကို သင်အသုံးပြုသည်ကို သိရှိကြောင်း သေချာပါစေ။
ကုသမှု
- accumulation of fluid caused by cirrhosis of the liver (အသည်းခြောက်ခြင်းကြောင့်ဖြစ်သော အရည်များစုပုံခြင်း)
- accumulation of fluid caused by kidney disease (ကျောက်ကပ်ရောဂါကြောင့် အရည်များစုပုံခြင်း)
- polycystic ovarian syndrome, a disease with cysts in the ovaries (သားဥအိမ်အတွင်း အလုံးများပါသောရောဂါ)
- high blood pressure (သွေးတိုး)
- heart failure with reduced ejection fraction
- accumulation of fluid resulting from chronic heart failure (နာတာရှည် နှလုံးရောဂါကြောင့် ဖြစ်ပေါ်လာသော အရည်များစုပုံခြင်း)
- fluid in the lungs due to chronic heart failure (နာတာရှည် နှလုံးရောဂါကြောင့် အဆုတ်အတွင်း အရည်များထွက်ခြင်း)
- high levels of a hormone called aldosterone which regulates salt and water in the blood
